Nâng cao chuỗi giá trị tương xứng với tiềm năng, sử dụng hệ sinh thái rừng bền vững

Quang cảnh Hội nghị.

Đây là nhấn mạnh của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan tại Hội nghị Phát triển kinh tế dưới tán rừng các tỉnh trung du miền núi phía Bắc được tổ chức sáng nay (3/12). Hội nghị do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với UBND tỉnh Lai Châu tổ chức. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan; Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lai Châu Giàng Páo Mỷ; Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu Trần Tiến Dũng; Thứ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến đồng chủ trì Hội nghị.

Dự Hội nghị còn có: Ngài Keijo Ensino Norvanto – Đại sứ đặc mệnh toàn quyền, Đại sứ quán nước Cộng hòa Phần Lan tại Việt Nam; đại diện tổ chức Jica Nhật Bản.

Cùng dự Hội nghị còn có đại biểu tham dự theo hình thức trực tiếp tại tỉnh Lai Châu gồm: Đại diện lãnh đạo Ban, Bộ, Ngành Trung ương; lãnh đạo Hội nông dân Việt Nam; Liên minh hợp tác xã Việt Nam; đại biểu đến từ các hiệp hội ngành nghề, các doanh nghiệp, các chuyên gia, các nhà khoa học; đại biểu đại diện lãnh đạo các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Yên Bái và Lào Cai và Lai Châu.

Hội nghị được tổ chức với nhiều điểm cầu trực tuyến.

Dự bằng hình thức trực tuyến còn có: 14 điểm cầu các tỉnh Trung du miền núi phía Bắc gồm: Hòa Bình, Cao Bằng, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Lạng Sơn, Bắc Giang, Quảng Ninh, Hà Giang, Tuyên Quang, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Thanh Hóa và Nghệ An. 02 điểm cầu tại Hà Nội.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến khai mạc Hội nghị.

Khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, vùng Trung du và miền núi phía Bắc có tổng diện tích rừng là hơn 5,7 triệu ha, chiếm 39,6% tổng diện tích rừng toàn quốc. Trong đó, rừng tự nhiên khoảng trên 3,9 triệu ha, còn lại là diện tích rừng trồng. Hội nghị nhằm đánh giá thực trạng, tiềm năng phát triển kinh tế dưới tán rừng tại các tỉnh Trung du miền núi phía Bắc và đề xuất các giải pháp thực hiện trong thời gian tới. Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đề nghị các đại biểu đánh giá kỹ tình hình phát triển, thực trạng, khó khăn và đề xuất giải pháp chính sách cụ thể nhằm khai thác tiềm năng đa sinh thái rừng.

Phát biểu chào mừng Hội nghị, Bí thư Tỉnh ủy Lai Châu Giàng Páo Mỷ khẳng định: Tỉnh Lai Châu xác định phát triển rừng bền vững là nhiệm vụ quan trọng và tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện hiệu quả công tác quản lý và bảo vệ, phát triển rừng, nhờ đó tỷ lệ che phủ rừng từng năm được nâng lên và đến nay đã đạt gần 51% so với diện tích rừng toàn tỉnh và đã mang lại lợi ích lớn về môi trường, nguồn nước và kinh phí chi trả dịch vụ môi trường rừng. Trên 70% số hộ tham gia trồng rừng và bảo vệ rừng có nguồn thu nhập ổn định. Tỉnh cũng đã đẩy mạnh phát triển kinh tế rừng thông qua việc hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung với các loại cây có giá trị kinh tế cao, đã mang lại hiệu quả kinh tế, tăng thu nhập và đặc biệt nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân trong việc quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; nhiều loại dược liệu quý hiếm, có giá trị kinh tế cao được Nhân dân bảo tồn và phát triển như Sâm Lai Châu, cây Bảy lá một hoa, Lan Kim Tuyến, Tam thất, Đương quy, Thảo quả, Hà thủ ô... Có thể khẳng định rằng phát triển rừng và kinh tế rừng đã góp phần quan trọng trong nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh của tỉnh.

Bí thư Tỉnh ủy Lai Châu Giàng Páo Mỷ phát biểu chào mừng Hội nghị.

Hội nghị Phát triển kinh tế dưới tán rừng các tỉnh trung du miền núi phía Bắc là sự kiện có ý nghĩa quan trọng. Chính vì vậy, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Lai Châu bày tỏ mong muốn và tin tưởng rằng: Phát huy những kết quả từ Hội nghị này, với sự quyết tâm, nỗ lực của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự đồng thuận của Nhân dân, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các Ban, Bộ, Ngành Trung ương, sự giúp đỡ, hỗ trợ, chia sẻ kinh nghiệm của các nhà khoa học, các chuyên gia, các đại biểu và tỉnh bạn, tỉnh Lai Châu sẽ thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển rừng, đẩy mạnh phát triển kinh tế dưới tán rừng, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, nâng cao hơn nữa đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân các dân tộc, góp phần xây dựng các tỉnh Trung du và miền núi Bắc bộ trở thành vùng phát triển xanh và bền vững…

Theo Báo cáo tại Hội nghị, vùng Trung du miền núi phía Bắc có tổng diện tích rừng 5.731.460ha chiếm 39,6% diện tích rừng toàn quốc, trong đó có 3.962 nghìn ha rừng tự nhiên, 1.796ha rừng trồng. Tỷ lệ che phủ rừng khoảng 52,6%. Trữ lượng rừng toàn vùng là 381.896 triệu m3 gỗ, 4.213 nghìn cây tre nứa.

Năm 2020, sản lượng khai thác gỗ rừng trồng đạt 7,9 triệu m3 gỗ, có 747 doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, chế biến gỗ và lâm sản. Giá trị xuất khẩu lâm sản hàng năm chiếm 6,6% giá trị xuất khẩu cả nước. Một số loài có diện tích trồng lớn và có sản lượng khai thác đạt giá trị kinh tế như quế (137 nghìn ha), hồi (60.500ha)... Tổng giá trị của nguyên liệu một số loài lâm sản ngoài gỗ chính ước đạt 3.361 tỷ đồng/năm. Tổng nguồn thu dịch vụ môi trường rừng giai đoạn 2011-2020 đạt trên 7.750 tỷ đồng (tập trung chủ yếu ở Lai Châu, Điện Biên, Sơn La).

Các tỉnh đều có tiềm năng phát triển du lịch sinh thái; tổng số lượt du khách tham gia trải nghiệm các hoạt động du lịch sinh thái năm 2019 đạt 500 nghìn lượt khách… Giai đoạn 2021-2030, tiềm năng rừng của các tỉnh Trung du miền núi phía Bắc rất lớn gồm giá trị cung cấp gỗ, lâm sản ngoài gỗ, dịch vụ môi trường rừng, dịch vụ lưu trữ, hấp thụ các-bon, dịch vụ du lịch sinh thái với tổng giá trị ước đạt trên 15.285 tỷ đồng/năm.

Bên cạnh tiềm năng về rừng để biến tiềm năng thành hiện thực, các tỉnh Trung du miền núi phía Bắc đề ra 5 định hướng, 2 giải pháp lớn về quy hoạch và cơ chế, chính sách. Trong đó phát triển ngành lâm nghiệp bền vững trên cơ sở quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên rừng; phát triển và sử dụng rừng theo hướng đa chức năng, đa giá trị; nâng cao giá trị các sản phẩm của rừng theo chuỗi; tích hợp giá trị của rừng với các giá trị về văn hóa…

Đại diện Đại sứ quán Phần Lan tham luận tại Hội nghị.

Tại Hội nghị đã có nhiều tham luận giá trị tập trung vào các nội dung: Câu chuyện đầy cảm hứng từ Phần Lan – một quốc gia có độ che phủ rừng lớn nhất Châu Âu (rừng chiếm ¾ diện tích bề mặt của Phần Lan; từ ý tưởng đến thực hành kinh tế xanh; báo cáo phát triển vùng nguyên liệu lâm sản ngoài gỗ phục vụ cho sản xuất; thực trạng, tiềm năng định hướng và giải pháp phát triển kinh tế dưới tán rừng tại các tỉnh…

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan phát biểu kết luận Hội nghị.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan khẳng định: Hội nghị này sẽ tiếp thu các ý kiến của các chuyên gia, những người làm trực tiếp, những nhà nghiên cứu, các ý kiến tâm huyết với đồng bào các dân tộc. Sản phẩm của Hội nghị là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ có chương trình, đề án riêng cho Tây Bắc về phát triển kinh tế dưới tán rừng, để từ đó tích hợp từ tài nguyên đa giá trị dựa trên ba trụ cột “Tài nguyên bản địa - Tinh hoa dân tộc - Đổi mới sáng tạo” với mục tiêu nâng cao chuỗi giá trị tương xứng với tiềm năng, sử dụng hệ sinh thái rừng bền vững, tạo nên Tây Bắc ngày mai với diện mạo khác.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhấn mạnh: Đã đến lúc chúng ta phải “nghĩ khác, nghĩ mới, nghĩ lớn”; tiếp cận rừng không chỉ là với tư duy gỗ, thủy điện, mà tích hợp đa giá trị. Chúng ta cần mang chuỗi giá trị cho một ngành hàng dưới tán rừng; đánh thức, trao giá trị và thụ hưởng lại các giá trị mà chúng ta gây dựng ngày hôm nay… Vì vậy, không để bà con phát triển kinh tế dưới tán rừng một cách tự phát, mà phải kích hoạt tất cả các giá trị, biến nông nghiệp không phải là sản lượng, sản xuất nữa, mà là kinh tế dựa trên ba trụ cột chính. Tài nguyên là hữu hạn, nhưng đổi mới, sáng tạo là vô hạn; không chấp nhận tự bằng lòng với những gì mình có và luôn tìm những giá trị cao hơn từ rừng và không làm mất đi giá trị hiện hữu của nó...

Sau đây là một số hình ảnh tại Hội nghị:

Các đồng chí lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, lãnh đạo tỉnh Lai Châu xem gian trưng bày sản phẩm OCOP và tiềm năng tỉnh Lai Châu bên lề Hội nghị.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan (đứng thứ 2 từ trái sang), Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu Trần Tiến Dũng (đứng thứ nhất từ trái sang) cùng chụp ảnh lưu niệm tại gian trưng bày sản phẩm mắc ca của tỉnh Lai Châu.

Các đại biểu tham quan sản phẩm OCOP của tỉnh Lai Châu.